Praca z domowego zacisza może być bardzo wygodna. Zresztą wielu pracowników nie miało innego wyjścia, kiedy cały świat musiał się zmierzyć z pandemią. Nie każdy jednak potrafi wskazać różnicę między telepracą a pracą zdalną, a trzeba wiedzieć, że są to dwa odrębne pojęcia, więc nie można stosować ich zamiennie. Czym jest telepraca? Czym różni się od pracy zdalnej? Czy obie są regulowane w kodeksie pracy? Co na ten temat mówią przepisy? Wszystko zostało wyjaśnione poniżej!

Czym jest telepraca i co należy do obowiązków pracodawcy?

Telepraca to termin, który jest regulowany przez kodeks pracy i został tam wprowadzony na stałe. Dokładnie mówi o tym artykuł 67 w rozdziale IIB ustawy o pracę. Zgodnie z przepisami pracownik ma prawo do wykonywania pracy poza miejscem zatrudnienia. Pod warunkiem, że wypełniania swoich obowiązków będzie wykorzystywał środki komunikacji elektronicznej. Dlatego też telepracownikiem można mianować osobę, która wyniki wykonywania pracy przekazuje pracodawcy właśnie za pomocą tych środków np. komputera.

Przepisy zawarte w kodeksie pracy wyraźnie wskazują, kiedy może zostać zawarta umowa o telepracę. Przede wszystkim istnieje taka możliwość, gdy obie strony dopiero podpisują umowę i wyrażają zgodę na taką formę zatrudnienia. W drugim przypadku taka sytuacja może mieć miejsce, kiedy pracownika i pracodawcę już obowiązuje umowa. Wówczas konieczne jest zmiana zasada warunków zatrudnienia w firmie. Takie rozwiązanie mogą zainicjować obie strony. Natomiast, gdy to pracownik złoży wniosek o zmianę miejsca wykonywania pracy, to w miarę własnych możliwości pracodawca powinien go zaakceptować.

Kiedy pracodawca zdecyduje się na zatrudnienie telepracownika, to musi wywiązać się ze swoich obowiązków. Zostały one uwzględnione w ustawie kodeksu pracy. Pracodawca powinien dostarczyć podwładnemu sprzęt do wykonywania pracy, ubezpieczyć go oraz pokryć koszty związane z instalacją, eksploatacją, konserwacją i serwisem.

Zatrudniając telepracownika, pracodawca zobowiązany jest zapewnić mu szkolenia z obsługi sprzętu oraz pomoc techniczną. Wyjątek od tej zasady następuje, gdy obie strony dojdą do porozumienia i sporządzą odrębną umową.

Charakterystyka pracy zdalnej

Pojęcie pracy zdalnej pojawiło się stosunkowo niedawno, a dokładniej, kiedy wybuchła pandemia. To właśnie wtedy wiele firm musiało zlecić swoim pracownikom wykonywanie pracy w domu. Głównym założeniem ustawy było przeciwdziałanie Covid-19 oraz innym chorobom zakaźnym.

Przepisy mówią, że pracodawca może zlecić pracownikowi wypełniania obowiązków służbowych poza miejscem zatrudnienia (siedzibą firmy) przez czas oznaczony. I tak można zdefiniować pojęcie pracy zdalnej. W tym momencie należy wspomnieć, że ustawa całkowicie nie reguluje przepisów dotyczących pracy zdalnej.

Co ciekawe, pracodawca nie musi nawet spisywać ponownie umowy, czy też sporządzać do niej aneksu jak w przypadku telepracownika. Strony mogą dojść do porozumienia i ustnie ustalić, że miejscem wykonywania pracy przez pracownika będzie jego dom. Z tym że zawsze warto mieć potwierdzenie na piśmie. W przypadku pracy zdalnej pracodawca nie ma też obowiązku zapewniać pracownikowi sprzętu, ale może to zrobić.

Różnice między obiema formami zatrudnienia

Tak właściwie różnice między obiema formami zatrudnienia zostały już wstępnie wskazane, ale warto je dokładnie wyodrębnić. Telepraca zawsze odbywa się poza firmą. Zgodnie z przepisami pracodawca ma obowiązek zapewnić sprzęt pracownikowi oraz pokrywać koszty związane z jego użytkowaniem. Telepracownika obowiązuje konkretna umowa na podstawie ustawy zawartej w kodeksie pracy.

Pracodawca w miarę możliwości może zezwolić na wykonywanie pracy przez pracownika z innego miejsca. Dlatego telepraca cieszy się popularnością, choćby wśród pracowników niepełnosprawnych, czy też matek z małymi dziećmi. Obowiązkiem pracodawcy jest też traktowanie pracownika tak samo, jak pozostałe osoby, które pracują w biurze. Należą mu się wszystkie prawa, jakie obowiązują w przypadku klasycznej umowy o pracę.

Natomiast w pracy zdalnej pracownik nie musi korzystać ze środków komunikacji elektronicznej, choć może to robić. Jednak równie dobrze może wypełniać dokumenty, czy zajmować się pisaniem raportów, a następnie dostarczać je do pracodawcy np. za pośrednictwem kuriera.

Z zasady pracodawca i pracownik nie mają obowiązku podpisywania umowy, a sam zatrudniony nie może odmówić pracy zdalnej. W odróżnieniu od telepracy zdalna powinna trwać tylko przez określony czas, kiedy pracownik z przyczyn zagrożenia chorobą zakaźną w tym Covid-19, nie może pojawić się w biurze. Co więcej, pracodawca nie ma obowiązku zapewniać sprzętu do pracy zdalnej.

Jak widać powyżej, telepraca znacząco różni się od pracy zdalnej, dlatego, jak wspomniano na samym początku, obu pojęć nie można stosować zamiennie. Niewątpliwie jednak telepraca jest korzystniejsza od pracy zdalnej. Zwłaszcza, że pracownik ma pewną sytuację i wie, że nie będzie pracował w biurze, chyba że sam podejmie taką decyzję. Natomiast pracując zdalnie, w każdej chwili może zostać wezwany do pracy stacjonarnej.